Gdy dziecko kończy 18 lat w trakcie rozwodu



Sądy mierzą się z różnego rodzaju prawnymi problemami. Jednym z nich jest osiągnięcie przez dziecko dorosłości w trakcie sprawy rozwodowej rodziców, a więc przedtem zanim wyrok rozwodowy się uprawomocni.


W chwili, gdy sąd I Instancji wydawał wyrok w sprawie o rozwód, jedno z dzieci rozwodzącej się pary nie osiągnęło jeszcze pełnoletniości. Obowiązkiem sądu było więc wydanie rozstrzygnięć dotyczących dziecka w zakresie władzy rodzicielskiej, alimentów i kontaktów. Sąd zrobił co do niego należało. Wyrok w całości zaskarżyły obie strony. Skutkiem tego, odłożona została w czasie prawomocność wszystkich punktów wyroku. Zanim sąd apelacyjny wyznaczył termin rozprawy, jedno z dzieci osiągnęło dorosłość.


W sprawach o rozwód obowiązkiem sądu jest orzekanie o sytuacji wspólnych i małoletnich dzieci rozwodzącej się pary. W związku z powyższym, na skutek upływu czasu orzeczenie wydane przez sąd I Instancji straciło aktualność przed zajęciem się nim przez sąd II Instancji.


Co stało się z punktami wyroku dotyczącymi dziecka, które w trakcie postępowania osiągnęło pełnoletniość?

W tego typu sytuacjach sądy uchylają części wyroku dotyczące dziecka i umarzają postępowanie. Obowiązkiem sądu jest branie pod uwagę stanu rzeczy, który występuje w chwili zamknięcia rozprawy. W omawianym wypadku była to rozprawa II Instancji. W omawianej sprawie niezbędna okazała się aktualizacja wyroku wydanego przez I Instancję do aktualnej sytuacji.


Jeśli po wydaniu wyroku rozwodowego dziecko stron skończy 18 lat, to skutkiem zaskarżenia tego wyroku w punktach odnoszących się do alimentów, władzy rodzicielskiej i kontaktów z dzieckiem, sąd apelacyjny ma obowiązek uchylić te punkty wyroku i umorzyć postępowanie w sprawie.

Pełnoletniość a alimenty od rodzica


Dziecko pełnoletnie chcące nadal otrzymywać alimenty od rodzica, z którym nie zamieszkuje, musi złożyć powództwo do sądu rejonowego. W takiej sytuacji toczy się zwyyczajna sprawa o alimenty, w której sąd dokona oceny, czy sytuacja pełnoletniego dziecka i możliwości zarobkowe płatnika alimentów uzasadniają dalsze ich istnienie.

Alimenty dla pełnoletniego dziecka mogą być wypłacane, jeśli wykaże ono, że mimo osiągnięcia dorosłości i włożenia wszelkich starań wciąż nie może utrzymywać się samodzielnie. Przez starania rozumie się np. kontynuowanie nauki w szkole wyższej, szukanie pracy.


W kontekście alimentów dla dziecka pełnoletniego, czasami dobrze jest zastanowić się nad zasadnością składania apelacji w sprawie rozwodowej.W omawianym przypadku apelacja przyniosła korzyść rodzicowi mającemu płacić alimenty. Bez apelacji wyrok sądu I Instancji uprawomocniłby się i płatnik alimentów musiałby kontynuować wypłacanie świadczenia na dziecko, które osiągnęło pełnoletniość. Alimenty mogłyby zostać uchylone dopiero w odrębnym postępowaniu sądowym.


Adwokat Wodzisław Śląski, Jastrzębie-Zdrój, Katowice, Rozwód, Mecenas Patryk Riedel