Z chwilą zawarcia związku małżeńskiego między małżonkami powstaje wspólność majątkowa. Oznacza to, że w trakcie małżeństwa wszystkie przedmioty majątkowe jakie została w jego trakcie nabyte przez małżonków, albo jednego z nich wchodzą do majątku wspólnego. Przedmioty należące do majątku osobistego każdego z małżonków nie wchodzą do współwłasności małżeńskiej, a wiec nie podlegają podziałowi majątku. Po ustaniu wspólności majątkowej, rzeczy nabyte przez każdego z małżonków wchodzą tylko i wyłącznie do jego majątku osobistego. 

Ustanie wspólności majątkowej:

Wspólność majątkowa małżeńska trwa od chwili zawarcia małżeństwa, aż do:

1. Wyroku o rozwód lub separację;

2. Zawarcia umowy o rozdzielność majątkową;

3. Wyroku o ubezwłasnowolnienie jednego z małżonków;

4. Ogłoszeniu upadłości jednego z małżonków;

5. Orzeczenia sądowego o ustanowieniu rozdzielności majątkowej.

Przedmioty wchodzące w skład majątku osobistego każdego z małżonków

Przedmioty wchodzące w skład majątku osobistego każdego z małżonków to przedmioty, które nie nie wchodzą do podziału majątku wspólnego, są to:

- Przedmioty nabyte i powstałe przed zawarciem związku małżeńskiego;

- Przedmioty nabyte poprzez spadek, zapis i darowiznę ( przedmioty i urządzenia służące do użytku domowego wchodzą w skąd majaku spólnego, chyba że spadkodawca postanowi inaczej);

- Przedmioty osobiste każdego z małżonków;

- Nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;

- Wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę jednego z małżonków, lub z innej działalności zarobkowej (wynagrodzenie już pobrane wchodzi do majątku wspólnego);

- Prawa Własności Intelektualnej - Chodzi tu o same prawa, natomiast pożytki czerpane z tych praw wchodzą do majątku wspólnego;

- Zadośćuczynienie za cierpienia fizyczne i psychiczne oraz odszkodowanie za straty materialne;

- Prawa niezbywalne, te które przysługują tylko i wyłącznie jednej osobie (alimenty służebności osobiste);

- Przedmioty nabyte w zamian za przedmioty wchodzące w skład majątku osobistego każdego z małżonków.

Majątek wspólny

Wszelkie przedmioty,które nie mieszczą się w powyżej przedstawionym katalogu przedmiotów wchodzących do majątku osobistego wchodzą do majątku wspólnego i podlegają podziałowi.  W skład majątku wspólnego wchodzą np. środki zgromadzone na otwartym funduszu emerytalnym, akcje pracownicze, etc. Katalog ten ma charakter otwarty.

Intercyza - umowa majątkowa małżeńska - rozdzielność majątkowa

W przypadku, kiedy małżonkowie zawarli intercyzę obowiązuje rozdzielność majątkowa małżeńska. W przypadku rozwodu lub separacji nie ma już konieczności dokonywania podziału majątku wspólnego. Intercyza powoduje, że każdy z małżonków pracuje na swój majątek oddzielnie, zabezpiecza również majątek drugiego z małżonków, gdyż chroni go przed ewentualnymi zobowiązaniami finansowymi, czyli długami jakie mógł zaciągnąć pierwszy z małżonków.  Wynika z tego zatem, iż przedmioty nabyte przez jednego z małżonków w trakcie trwania małżeństwa stanowią tylko i wyłącznie jego własność. Intercyzę można zawrzeć przed ślubem, jak i podczas trwania związku małżeńskiego. Należy pamiętać, że intercyza nie wyłącza prawa do dziedziczenia ustawowego po zmarłym małżonku. 

Podział majtku wspólnego - jak przebiega

Podział majątku wspólnego można przeprowadzić sądownie lub u notariusza. Jeśli nie ma porozumienia w tej kwestii, to oczywiście należy tego dokonać na drodze sądowej.  Co do zasady każdemu z małżonków należy się polowa majątku dorobkowego, czyli tego jaki powstał w trakcie trwania małżeństwa. Sąd na wniosek jednego z małżonków może orzec podział majątku wspólnego z ustaleniem nierównych udziałów, z uwzględnieniem stopnia każdego z nich w jaki przyczynił się do powstania majątku wspólnego jeżeli istnieją ku temu ważne powody. Należy pamiętać, że wniosek o podział majątku wspólnego można złożyć w każdym czasie po rozwodzie lub separacji, albowiem termin ten nie ulega przedawnieniu. W sprawie o rozwód lub separację można złożyć wniosek o podział majątku wspólnego, ale tylko wtedy gdy istnieje zgodny plan podziału obojga małżonków. W trakcie trwania małżeństwa można dokonać podziału majątku wspólnego, jeśli zawarto umowę o rozdzielności majątkowej. Warte podkreślenia jest, iż zaciągnięte zobowiązania, np. kredyt hipoteczny nie podlegają podziałowi majątku wspólnego, gdyż mają one charakter solidarny i nie podlegają podziałowi. 

Adwokat Wodzisław Śląski, Jastrzębie-Zdrój, Rybnik

Adwokat Patryk Riedel, tel.: 500 045 724.