Rozwód i Separacja - Ogólna charakterystyka
Pozew o rozwód.
Chcąc zakończyć związek małżeński należy udać się do właściwego sądu pozwem rozwodowym. Rozpoznawaniem spraw rozwodowych zajmują się Sądy Okręgowe I Instancji. ( Jeżeli chodzi o nasze województwo to: Sąd Okręgowy w Katowicach, Gliwicach, Rybniku oraz Bielsku Białej) Sprawę rozpoznaje sędzia i dwóch ławników. Przy złożeniu pozwu należy uiścić stałą opłatę wynoszącą 600 złotych.
Jeśli w sprawie o rozwód sąd narzuci jednej ze stron płacenie alimentów na rzecz drugiej, strona zobowiązana musi także wnieść tzw. opłatę stosunkową od zasądzonego roszczenia. Jeśli sąd zasądzi eksmisję jednego z małżonków ze wspólnego mieszkania lub podział majątku wspólnego, pobierana jest opłata związana z wnioskiem o jedno lub drugie.
Jeśli wyrok rozwodowy nie zawiera orzeczenia o czyjejkolwiek winie za rozkład pożycia, co może zdarzyć się tylko na zgodny wniosek stron, połowa uiszczonej wcześniej opłaty sądowej ulega zwrotowi.
Pozew o rozwód składa się wraz z innymi dokumentami jakimi są:
Skrócony odpis aktu zawarcia związku małżeńskiego, skrócone odpisy aktów urodzenia dzieci.
Pozew o rozwód może złożyć każda ze stron.
Chcąc zakończyć związek małżeński należy udać się do właściwego sądu pozwem rozwodowym. Rozpoznawaniem spraw rozwodowych zajmują się Sądy Okręgowe I Instancji. ( Jeżeli chodzi o nasze województwo to: Sąd Okręgowy w Katowicach, Gliwicach, Rybniku oraz Bielsku Białej) Sprawę rozpoznaje sędzia i dwóch ławników. Przy złożeniu pozwu należy uiścić stałą opłatę wynoszącą 600 złotych.
Jeśli w sprawie o rozwód sąd narzuci jednej ze stron płacenie alimentów na rzecz drugiej, strona zobowiązana musi także wnieść tzw. opłatę stosunkową od zasądzonego roszczenia. Jeśli sąd zasądzi eksmisję jednego z małżonków ze wspólnego mieszkania lub podział majątku wspólnego, pobierana jest opłata związana z wnioskiem o jedno lub drugie.
Jeśli wyrok rozwodowy nie zawiera orzeczenia o czyjejkolwiek winie za rozkład pożycia, co może zdarzyć się tylko na zgodny wniosek stron, połowa uiszczonej wcześniej opłaty sądowej ulega zwrotowi.
Pozew o rozwód składa się wraz z innymi dokumentami jakimi są:
Skrócony odpis aktu zawarcia związku małżeńskiego, skrócone odpisy aktów urodzenia dzieci.
Pozew o rozwód może złożyć każda ze stron.
Przesłanki do orzeczenia rozwodu
Najważniejszą przesłanką jest tu całkowity rozkład pożycia małżeńskiego. Przez pożycie małżeńskie rozumie się więź duchową, fizyczną i materialną między małżonkami. Rozkład pożycia, to zanik owych więzi. Aby uzyskać orzeczenie o rozwodzie, małżonkowie stojący przed sądem muszą wykazać, że rozkład ich pożycia jest nie tylko zupełny, ale i trwały. To jeszcze nie wszystko. Sąd bowiem ocenia, jaki wpływ będzie miało rozstanie rodziców na rozwój małoletnich dzieci. Jeśli uzna, że rozstanie to jest niedopuszczalne ze względu na ich dobro – rozwód nie zostanie orzeczony. Orzeczenie rozwodu nie dojdzie do skutku, także wtedy gdy sąd stwierdzi, że byłoby sprzeczne z powszechnie przyjętymi regułami życia społecznego. Sąd nie orzeknie rozwodu także wtedy, gdy domaga się go tylko ta strona, która ponosi całkowitą winę za rozkład pożycia. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy strona niewinna zgodzi się na rozwód.
Najważniejszą przesłanką jest tu całkowity rozkład pożycia małżeńskiego. Przez pożycie małżeńskie rozumie się więź duchową, fizyczną i materialną między małżonkami. Rozkład pożycia, to zanik owych więzi. Aby uzyskać orzeczenie o rozwodzie, małżonkowie stojący przed sądem muszą wykazać, że rozkład ich pożycia jest nie tylko zupełny, ale i trwały. To jeszcze nie wszystko. Sąd bowiem ocenia, jaki wpływ będzie miało rozstanie rodziców na rozwój małoletnich dzieci. Jeśli uzna, że rozstanie to jest niedopuszczalne ze względu na ich dobro – rozwód nie zostanie orzeczony. Orzeczenie rozwodu nie dojdzie do skutku, także wtedy gdy sąd stwierdzi, że byłoby sprzeczne z powszechnie przyjętymi regułami życia społecznego. Sąd nie orzeknie rozwodu także wtedy, gdy domaga się go tylko ta strona, która ponosi całkowitą winę za rozkład pożycia. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy strona niewinna zgodzi się na rozwód.
Wyrok sądowy, a wina za rozkład pożycia
Wyrok sądowy nie musi zawierać informacji o winie za rozkład pożycia, jeśli na zgodny wniosek stron winy tej się nie orzeka, czyli przeprowadza się rozwód bez orzekania o winie.
W wyroku sądowym musi znaleźć się informacja o winie za rozkład pożycia, jeśli sąd przypisze ją jednej lub obu stronom. Innymi słowy, gdy elementem sprawy rozwodowej jest orzekanie o winie.
Wyrok sądowy nie musi zawierać informacji o winie za rozkład pożycia, jeśli na zgodny wniosek stron winy tej się nie orzeka, czyli przeprowadza się rozwód bez orzekania o winie.
W wyroku sądowym musi znaleźć się informacja o winie za rozkład pożycia, jeśli sąd przypisze ją jednej lub obu stronom. Innymi słowy, gdy elementem sprawy rozwodowej jest orzekanie o winie.
Winę za rozkład pożycia ponosi strona której udowodniono:
Zdradę lub świadome stwarzanie jej pozorów; przemoc fizyczną, psychiczną lub seksualną; odmawianie pomocy drugiej stronie i dzieciom; uchylanie się od łożenia na rodzinę; nadużywanie alkoholu lub innego środka odurzającego; porzucenie rodziny; długotrwałą odmowę kontaktów seksualnych; złe traktowanie rodziny drugiej strony; opuszczenie rodziny.
Zdradę lub świadome stwarzanie jej pozorów; przemoc fizyczną, psychiczną lub seksualną; odmawianie pomocy drugiej stronie i dzieciom; uchylanie się od łożenia na rodzinę; nadużywanie alkoholu lub innego środka odurzającego; porzucenie rodziny; długotrwałą odmowę kontaktów seksualnych; złe traktowanie rodziny drugiej strony; opuszczenie rodziny.
Niezawinionymi przyczynami rozkładu pożycia małżeńskiego są:
Brak porozumienia między małżonkami mimo dobrej woli; różnice temperamentów; zróżnicowane potrzeby seksualne.
Rozwód bez orzekania o winie to znacznie prostsza procedura od rozwodu z orzekaniem o winie. W pierwszym przypadku, orzeczenie rozwodu uzyskuje się dość szybko. Całość przyspiesza znacznie zgodność stron co do podziału majątku wspólnego i dalszego sprawowania władzy rodzicielskiej. Rozwód za porozumieniem stron można uzyskać już po pierwszej lub drugiej rozprawie sądowej.
Orzekanie o winie znacznie wydłuża i komplikuje postępowanie sądowe. Przypisywanie komuś winy za rozkład pożycia implikuje konieczność jej wykazania. Winę wykazuje się za pomocą różnych dowodów. Są to wielogodzinne przesłuchania świadków obu stron, dokumenty, nagrania itp. Analiza tego wszystkiego jest długa i wyczerpująca, zarówno dla stron jak i dla sądu. Rozwód z orzekaniem o winie ułatwia uzyskanie alimentów ze strony drugiego małżonka. Jeśli żaden z małżonków nie wniesie żądania orzekania o winie, sąd zakłada, że wina taka nie występuje.
Brak porozumienia między małżonkami mimo dobrej woli; różnice temperamentów; zróżnicowane potrzeby seksualne.
Rozwód bez orzekania o winie to znacznie prostsza procedura od rozwodu z orzekaniem o winie. W pierwszym przypadku, orzeczenie rozwodu uzyskuje się dość szybko. Całość przyspiesza znacznie zgodność stron co do podziału majątku wspólnego i dalszego sprawowania władzy rodzicielskiej. Rozwód za porozumieniem stron można uzyskać już po pierwszej lub drugiej rozprawie sądowej.
Orzekanie o winie znacznie wydłuża i komplikuje postępowanie sądowe. Przypisywanie komuś winy za rozkład pożycia implikuje konieczność jej wykazania. Winę wykazuje się za pomocą różnych dowodów. Są to wielogodzinne przesłuchania świadków obu stron, dokumenty, nagrania itp. Analiza tego wszystkiego jest długa i wyczerpująca, zarówno dla stron jak i dla sądu. Rozwód z orzekaniem o winie ułatwia uzyskanie alimentów ze strony drugiego małżonka. Jeśli żaden z małżonków nie wniesie żądania orzekania o winie, sąd zakłada, że wina taka nie występuje.
Pozostałe elementy wyroku rozwodowego:
W wyroku rozwodowym zamieszczane są informacje dotyczące rozstrzygnięć w zakresie dalszego sprawowania władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim potomstwem. Sąd ma prawo powierzyć opiekę nad dzieckiem jednej stronie, a ograniczyć lub odebrać władzę rodzicielską drugiej. Wyrok rozwodowy musi zawierać informacje o ponoszeniu kosztów wychowywania dzieci przez oboje rodziców po rozwodzie. W zakresie opieki i utrzymywania dzieci, sąd bierze pod uwagę zgodne porozumienie byłych małżonków, o ile nie godzi ono w ich dobro i interes. Rodzeństwa nie należy rozdzielać, chyba, że sytuacja jest szczególna i dla dzieci będzie lepiej, jeśli będą przebywały oddzielnie.
Władza rodzicielska może być powierzona na równi obojgu rodzicom, ale tylko wówczas, jeśli przedstawią sądowi zgodny plan dalszej opieki nad dziećmi. Wyrok rozwodowy obejmuje też informacje na temat dalszego korzystania byłych małżonków ze wspólnego mieszkania, jeśli posiadają takowe. Sąd ustala reguły dalszego korzystania z tego lokum. Jeśli jedno z małżonków zachowuje się nagannie, sąd może orzec jego eksmisję.
Jeśli strony złożą wniosek o porozumieniu w sprawie mieszkania, sąd umieszcza w wyroku informacje o jego podziale, bądź odstąpieniu go przez jednego małżonka na rzecz drugiego.
Każda ze stron może wnioskować o to, by w wyroku sądowym znalazła się informacja o podziale majątku wspólnego. Sąd przychyla się do takich wniosków, jeśli podział ten nie przedłuży zbytnio sprawy rozwodowej.
W wyroku rozwodowym zamieszczane są informacje dotyczące rozstrzygnięć w zakresie dalszego sprawowania władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim potomstwem. Sąd ma prawo powierzyć opiekę nad dzieckiem jednej stronie, a ograniczyć lub odebrać władzę rodzicielską drugiej. Wyrok rozwodowy musi zawierać informacje o ponoszeniu kosztów wychowywania dzieci przez oboje rodziców po rozwodzie. W zakresie opieki i utrzymywania dzieci, sąd bierze pod uwagę zgodne porozumienie byłych małżonków, o ile nie godzi ono w ich dobro i interes. Rodzeństwa nie należy rozdzielać, chyba, że sytuacja jest szczególna i dla dzieci będzie lepiej, jeśli będą przebywały oddzielnie.
Władza rodzicielska może być powierzona na równi obojgu rodzicom, ale tylko wówczas, jeśli przedstawią sądowi zgodny plan dalszej opieki nad dziećmi. Wyrok rozwodowy obejmuje też informacje na temat dalszego korzystania byłych małżonków ze wspólnego mieszkania, jeśli posiadają takowe. Sąd ustala reguły dalszego korzystania z tego lokum. Jeśli jedno z małżonków zachowuje się nagannie, sąd może orzec jego eksmisję.
Jeśli strony złożą wniosek o porozumieniu w sprawie mieszkania, sąd umieszcza w wyroku informacje o jego podziale, bądź odstąpieniu go przez jednego małżonka na rzecz drugiego.
Każda ze stron może wnioskować o to, by w wyroku sądowym znalazła się informacja o podziale majątku wspólnego. Sąd przychyla się do takich wniosków, jeśli podział ten nie przedłuży zbytnio sprawy rozwodowej.
Dowody w sprawie o rozwód
Według art. 227 kodeksu postępowania cywilnego, dowodami w sprawach o rozwód są fakty istotnie znaczące dla rozstrzygnięcia sprawy. Faktów tych można dowodzić wykorzystując dowolne środki dowodowe, które dopuszczają przepisy procedury cywilnej. Istotnymi dowodami w sprawach rozwodowych są zeznania świadków, przedstawione sądowi dokumenty, jak również nagrania i zdjęcia. Gdy sąd orzeka o dalszym sprawowaniu władzy rodzicielskiej nad wspólnymi małoletnimi dziećmi, bierze często pod uwagę i traktuje jako dowód opinie wystawione przez RODK. Podczas sprawy o rozwód strony mogą posiłkować się takimi dowodami jak wydruki poczty elektronicznej, zrzuty ekranu, wydruki wiadomości sms itp.
Kolejne dowody w sprawie o rozwód wymienia art. 309 kodeksu postępowania cywilnego.
Według art. 227 kodeksu postępowania cywilnego, dowodami w sprawach o rozwód są fakty istotnie znaczące dla rozstrzygnięcia sprawy. Faktów tych można dowodzić wykorzystując dowolne środki dowodowe, które dopuszczają przepisy procedury cywilnej. Istotnymi dowodami w sprawach rozwodowych są zeznania świadków, przedstawione sądowi dokumenty, jak również nagrania i zdjęcia. Gdy sąd orzeka o dalszym sprawowaniu władzy rodzicielskiej nad wspólnymi małoletnimi dziećmi, bierze często pod uwagę i traktuje jako dowód opinie wystawione przez RODK. Podczas sprawy o rozwód strony mogą posiłkować się takimi dowodami jak wydruki poczty elektronicznej, zrzuty ekranu, wydruki wiadomości sms itp.
Kolejne dowody w sprawie o rozwód wymienia art. 309 kodeksu postępowania cywilnego.
Alimenty między małżonkami
Przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dają możliwość alimentacji między małżonkami. W oparciu o nie, strona, której nie przypisano wyłącznej winy za rozkład pożycia znajdująca się w niedostatku może żądać od drugiej strony świadczenia alimentacyjnego. Świadczenie to, to środki, które umożliwiają będącej w niedostatku stronie utrzymanie się i odpowiadają jej usprawiedliwionym potrzebom. Środki te muszą też być proporcjonalne do możliwości majątkowych i zarobkowych strony zobowiązanej do płacenia alimentów.
Niedostatek, to sytuacja, w której strona żądająca alimentów od byłego współmałżonka, posiadanymi środkami nie jest w stanie zaspokoić usprawiedliwionych potrzeb.
Art. 62 kodeksu postępowania cywilnego zakłada, że strona obarczona wyłączną winą za rozkład pożycia ma obowiązek płacić alimenty stronie niewinnej, jeśli ta ostatnia tego zażąda. Przy czym strona żądająca świadczenia nie musi znajdować się w niedostatku. Alimenty od byłego współmałżonka są tu środkiem umożliwiającym zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb. Takie prawo ma tylko strona nie uznana za winną rozkładu pożycia i ma je w stosunku do strony, której sąd przypisał wyłączną winę za zaistniałą sytuację. Małżonek niewinny musi jednak wykazać, że w wyniku rozwodu jego sytuacja materialno-bytowa uległa istotnemu pogorszeniu. Małżonek niewinny traci prawo do alimentów od byłego małżonka w chwili gdy wejdzie w nowy związek małżeński.
Sąd może również zobowiązać do płacenia alimentów małżonka, który nie odpowiada za rozkład pożycia. Wówczas obowiązek ten wygasa po pięciu latach. Termin ten może być przedłużony przez sąd, ale przesłankami do takiego przedłużenia są wyjątkowe okoliczności, takie jak choroba, niezdolność do pracy małżonka uprawnionego do alimentów.
Małżonek, któremu sąd przypisał winę za rozkład pożycia nie może żądać świadczenia alimentacyjnego od strony, której sąd nie przypisał takiej winy.
Przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dają możliwość alimentacji między małżonkami. W oparciu o nie, strona, której nie przypisano wyłącznej winy za rozkład pożycia znajdująca się w niedostatku może żądać od drugiej strony świadczenia alimentacyjnego. Świadczenie to, to środki, które umożliwiają będącej w niedostatku stronie utrzymanie się i odpowiadają jej usprawiedliwionym potrzebom. Środki te muszą też być proporcjonalne do możliwości majątkowych i zarobkowych strony zobowiązanej do płacenia alimentów.
Niedostatek, to sytuacja, w której strona żądająca alimentów od byłego współmałżonka, posiadanymi środkami nie jest w stanie zaspokoić usprawiedliwionych potrzeb.
Art. 62 kodeksu postępowania cywilnego zakłada, że strona obarczona wyłączną winą za rozkład pożycia ma obowiązek płacić alimenty stronie niewinnej, jeśli ta ostatnia tego zażąda. Przy czym strona żądająca świadczenia nie musi znajdować się w niedostatku. Alimenty od byłego współmałżonka są tu środkiem umożliwiającym zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb. Takie prawo ma tylko strona nie uznana za winną rozkładu pożycia i ma je w stosunku do strony, której sąd przypisał wyłączną winę za zaistniałą sytuację. Małżonek niewinny musi jednak wykazać, że w wyniku rozwodu jego sytuacja materialno-bytowa uległa istotnemu pogorszeniu. Małżonek niewinny traci prawo do alimentów od byłego małżonka w chwili gdy wejdzie w nowy związek małżeński.
Sąd może również zobowiązać do płacenia alimentów małżonka, który nie odpowiada za rozkład pożycia. Wówczas obowiązek ten wygasa po pięciu latach. Termin ten może być przedłużony przez sąd, ale przesłankami do takiego przedłużenia są wyjątkowe okoliczności, takie jak choroba, niezdolność do pracy małżonka uprawnionego do alimentów.
Małżonek, któremu sąd przypisał winę za rozkład pożycia nie może żądać świadczenia alimentacyjnego od strony, której sąd nie przypisał takiej winy.