Rozwód - Kurator dla osoby nieznanej z miejsca pobytu w sprawie rozwodowej
Kurator procesowy to ktoś zupełnie inny niż kurator zajmujący się wywiadem środowiskowym. Kuratora procesowego ustanawia się dla osoby nieznanej z miejsca pobytu. Tymczasem kurator jest pracownikiem działającym na rzecz sądu, to jest przygotowującym opinię o sytuacji wychowawczej i warunków mieszkaniowych małoletnich dzieci rozwodzącej się pary. Prokurator musi odwiedzić miejsce zamieszkania małoletnich dzieci oraz przeprowadzić rozmowę z każdym z dzieci osobno, a także z rodzicami. Po wizycie w domu dzieci, kurator sporządza opinię, która składana jest w sądzie i brana pod uwagę w sprawie rozwodowej.
W sprawach o rozwód bierze udział również wspomniany wyżej kurator procesowy. Jest to kurator ustanawiany dla osoby, której miejsce pobytu jest nieznane.
W jakich sytuacjach sąd wyznacza takiego kuratora?
Chodzi o sytuacje, w których niemożliwe jest zdobycie informacji o aktualnym miejscu pobytu osoby, z którą współmałżonek chce się rozwieść. Brak adresu pozwanego nie może uniemożliwiać przeprowadzenie rozwodu.
Aby kurator procesowy został ustanowiony przez sąd, strona przeciwna musi złożyć stosowny wniosek. Koniecznie trzeba w nim uprawdopodobnić, że nie da się ustalić miejsca pobytu strony przeciwnej. Uprawdopodobnieniem takiego stanu rzeczy nie jest oświadczenie drugiej strony, że nie zna ona miejsca pobytu współmałżonka. Wnioskodawca musi wykazać, że podjął konkretne czynności w celu ustalenia miejsca pobytu drugiej strony.
Jakie czynności mają znaczenie dla sądu?
Dla sądu liczy się to, że wnioskodawca wystąpił do Centrum Personalizacji Dokumentów MSWiA o podanie adresu, pod którym aktualnie zameldowana jest strona przeciwna. Dane adresowe pozwanego będą znajdować się w tym rejestrze jeśli przebywa on wciąż na terenie Polski. Jeśli pozwany miał własną firmę, jego dane adresowe powinny znajdować się w KRS. W sytuacji gdy pozwany wszedł w konflikt z prawem, jego dane adresowe będą znajdować się w Krajowym Rejestrze Karnym. Może być tak, że pozwany przebywa w jakiejś jednostce penitencjarnej.
W przypadku gdy żaden z powyższych kroków nie okaże się skuteczny, to sąd weźmie pod uwagę wysiłki podjęte w celu ustalenia miejsca pobytu pozwanego. Oczywiście, wszystkie podjęte działania należy udokumentować. Jeśli dobrze uprawdopodobnimy, że miejsce pobytu strony przeciwnej jest nieznane i nie da się go ustalić, sąd przychyli się do wniosku o ustanowienie kuratora procesowego, który będzie brał udział w sprawie rozwodowej.
Kurator procesowy w rozwodzie z
orzekaniem o winie
Kogo można wyznaczyć na kuratora dla osoby, której miejsce pobytu nie jest znane?
Najlepszym wyjściem jest powołanie na takiego kuratora osoby najbliższej pozwanemu. Nie zawsze tak się da, ponieważ nie zawsze sąd dysponuje danymi osób z rodziny pozwanego. Jeśli takowych informacji brak – kuratorem procesowym zostaje pracownik sądu. Może być to radca prawny, adwokat lub aplikant.
Ustanowienie kuratora procesowego jest ogłaszane publicznie przez sąd w budynku sądowym i w miejscu, gdzie urzędują władze miasta lub innej jednostki administracyjnej: prezydenci, burmistrzowie, wójtowie.
Zadaniem kuratora procesowego jest działanie w interesie osoby, do której zastępowania został powołany. Wszystkie podejmowane przez niego czynności muszą być korzystne dla tej osoby. Kurator procesowy powinien zrobić wszystko, by ustalić miejsce pobytu osoby, w imieniu której występuje przed sądem.
Kurator procesowy może podejmować jedynie działania mające charakter procesowy, czyli składać pisma procesowe i wnioski dowodowe. Nie wolno mu składać oświadczeń, które mają materialnoprawny charakter. Chodzi tu o zawieranie ugód, zrzekanie się roszczeń itp.
Udział kuratora procesowego jest wykluczony w sprawach rozwodowych bez orzekania o winie. Dlaczego? Ponieważ na taki tryb sprawy muszą zgodzić się obie strony, a jest to niemożliwe, gdy jedna jest nieobecna, w dodatku nie można ustalić jej miejsca pobytu. Kurator procesowy ani nikt inny nie może w imieniu nieobecnej strony złożyć wniosku o rozwód bez orzekania o winie, ponieważ złożyć go może tylko strona.
Innymi słowy, wszystkie sprawy rozwodowe prowadzone z udziałem kuratora ustanowionego dla osoby nieznanej z miejsca pobytu kończą się orzekaniem o winie za rozkład pożycia małżeńskiego.