Podjęcie decyzji o rozwodzie to bardzo trudny i dramatyczny moment w życiu każdego człowieka, będącego w związku małżeńskim. Niesie zarówno skutki dla samych małżonków jak i dla wspólnych małoletnich dzieci stron. Niniejszy artykuł skupia się na aspektach prawnych jakie wiąże ze sobą orzeczenie rozwodu. Jeżeli już zdecydujemy się na rozwód należy ustalić w jakim trybie to nastąpi, czy chcemy rozwodu bez orzekania o winie, czyli za porozumieniem stron; bądź czy wnosimy o rozwód z winy drugiego małżonka. Istnieją zatem 3 możliwości orzeczenia rozwodu:

- Orzeczenie rozwodu bez orzekania o winie;      

- Orzeczenie rozwodu z winy jednej ze stron;

- Orzeczenie rozwodu z winy obu stron.

wina w rozkłADZIE POŻYCIA MAŁŻEŃSKIEGO MIĘDZY STRONAMI

Wina w rozkładzie pożycia małżeńskiego między stronami jest okolicznością która wpływa na ewentualne roszczenie alimentacyjne jednego z małżonków względem drugiego małżonka. Rozwód bez orzekania o winie można uzyskać najszybciej, najczęściej już na pierwszej rozprawie. Rozwód z winy obu stron lub winy jednej strony trwa dłużej i wymaga bardziej złożonego i czasochłonnego postępowania dowodowego. Orzeczenie rozwodu bez orzekania o winie wymaga zgody obu stron, jeżeli jedna ze stron wnosi o rozwód z winy drugiej strony, to Sąd w zależności od swego uznania na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego orzeka rozwód z winy jednej ze stron lub winy obu stron. 

Przesłanki pozytywne orzeczenia rozwodu

Przesłanką orzeczenia rozwodu jest ustalenie przez Sąd, czy nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego między stronami. W praktyce oznacza to zbadanie przez Sad czy ustały wszelkie więzi łączące strony, chodzi tu o więź gospodarczą, fizyczną i duchową. Są to typowe cechy charakteryzujące każdy związek małżeński. O zupełności mówimy, gdy nie ma już żadnego z powyżej przedstawionych elementów, a o trwałości gdy stan ten trwa przez dłuższy czas.

WŁADZA RODZICIELSKA

Kolejnym elementem wyroku rozwodowego jest kwestia rozstrzygnięcia o władzy rodzicielskiej. Istnieją trzy możliwości:

- Sąd powierza sprawowanie władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom na ich zgodny wniosek, tylko w sytuacji gdy przedstawili porozumienie co do sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej oraz utrzymywania kontaktów z dzieckiem po rozwodzie.

- Sad powierza sprawowanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, przy równoczesnym ograniczeniu  władzy rodzicielskiej drugiego z rodziców co do określonych, wybranych kwestii.

- Sąd może pozbawić, ograniczyć lub zawiesić władzę rodzicielską jednemu z rodziców lub obojgu rodzicom jeżeli wymaga tego dobro małoletniego dziecka.

Należy wspomnieć, iż zasadą jest, że rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, ale istnieje możliwość odstąpienia od tej reguły, jeżeli przemawiają za tym ważne względy, w tym dobro małoletniego dziecka.

KONTAKTY Z DZIECKIEM 

Kolejnym elementem każdego wyroku rozwodowego jest kwestia ustalenia kontaktów tego rodzica z małoletnim dzieckiem, któremu nie powierzono sprawowania władzy rodzicielskiej. Rozstrzygnięcie to można pozostawić do wspólnego uzgodnienia stronom, bądź dokonać szczegółowego określenia tej kwestii. Należy pamiętać, iż każdy z rodziców ma prawo i obowiązek utrzymywać kontakty ze swoim małoletnim dzieckiem.

ALIMENTY NA DZIECKO

W wyroku rozwodowym obligatoryjnie powinno znaleźć się również rozstrzygniecie w kwestii alimentów na małoletnie dzieci. Kwota zasądzonych alimentów na rzecz małoletniego dziecka zależy od możliwości majątkowych i zarobkowych zobowiązanego i potrzeb uprawnionego dziecka. Sąd uwzględnia fakt osobistych starań i trud włożony w sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem przez jednego z rodziców, co skutkuje zmniejszeniem jego udziału w kosztach utrzymania dziecka.

WSPÓLNE MIESZKANIE

Ostatnim obligatoryjnym elementem wyroku rozwodowego jest kwestia określenia korzystania ze wspólnego mieszkania stron. Polega to na tym, że Sąd może na wniosek stron określić w jaki sposób małżonkowie będą korzystać ze wspólnej nieruchomości, bądź nie określać tego w wyroku, gdyż nie zachodzi taka konieczność.

DODATKOWE ELEMENTY WYROKU ROZWODOWEGO

Poza powyżej przedstawionym wyliczeniem istnieją jeszcze fakultatywne, czyli dodatkowe rozstrzygnięcia które mogą znaleźć się w wyroku rozwodowym, są to:

- Obowiązek alimentacyjny jednego z małżonka względem drugiego małżonka;

- Dokonanie podziału majątku wspólnego, ale tylko i wyłącznie w wypadku zgody co do planu jego podziału. W wypadku, gdyby strony nie potrafiły się porozumieć co do planu podziału majątku wspólnego, to Sąd pozostawia ten wniosek bez rozpoznania;

- Eksmisja jednego małżonka ze wspólnego mieszkania storn.

PRZESŁANKI NEGATYWNE ORZECZENIA ROZWODU

 Istnieją również tak zwane negatywne przesłanki orzeczenia rozwodu, czyli okoliczności które powodują, że orzeczenie rozwodu jest niedopuszczalne:

- Nie można orzec rozwodu, gdy w jego skutek mogłoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci stron;

- Rozwód nie może być orzeczony gdy domaga się go małżonek który jest wyłącznie winny rozkładu pożycia małżeńskiego między stronami, a drugi małżonek się temu sprzeciwia, chyba że jest to sprzeczne z zasadami współżycia społecznego;

- Sąd nie orzeknie rozwodu, gdy jest to sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

 W wypadku wystąpienia którejkolwiek ze wskazanych przesłanek Sad nie orzeknie rozwodu. 

Adwokat Wodzisław Śląski, Jastrzębie-Zdrój, Rybnik

Adwokat PAtryk Riedel, tel.: 500 045 724.