Rozwód - Od czego zacząć ? Rozwód Krok po kroku od A do Z

Małżeństwo jest umową która ustanawia prawa i obowiązki między małżonkami, jak również między nimi, a ich dziećmi. W wyniku małżeństwa małżonkowie tworzą wspólne gospodarstwo domowe. Małżonkowie tworzą wspólny majątek, wiąże ich wspólne pożycie fizyczne jak i duchowe. Małżonkowie zawierają przysięgę małżeńską w której przyrzekają, że będą razem aż do śmierci. Pięknie brzmi, ale w życiu już bywa różnie. W 2023 roku do Sądów w Polsce wpłynęło 81.000 pozwów rozwodowych. W ostatnich latach liczba małżeństw, która się rozwodzi to około 23%. Statystycznie rozpad 32,2% małżeństw występuje w ciągu pierwszych dziewięciu lat od zawarcia związku małżeńskiego. Kolejne 36,1% małżeństw rozwodzi się w okresie od dziesięciu do dziewiętnastu lat trwania małżeństwa.

Podjęcie decyzji o rozwodzie.

Podjęcie decyzji o rozwodzie jest bardzo trudne. Z psychologicznego punktu widzenia emocje jakie towarzyszą przy rozwodzie porównywane są do tych odczuwanych w wypadku śmierci w rodzinie. Mamy do czynienie z silnymi emocjami, które są największym utrudnieniem w trakcie rozwodu. Bez względu na wykształcenie, status społeczny, majętność, charakter, osobowość, nawet z pozoru prosta sprawa rozwodowa wyprowadzić z panowania nad sobą nawet najsilniejszą charakternie osobę. Problem wynika z faktu, że osoby rozwodzące się muszą zdecydować o przyszłości, tj. o o tym czy małżeństwo ma być z orzeczeniem o winie, czy bez orzekania o winie, o przyszłości wspólnych dzieci, władzy rodzicielskiej nad nimi, z którym rodzicem mają mieszkać, o ich utrzymaniu, podziale majątku oraz o wzajemnych zobowiązaniach, w szczególności o pożyczkach i kredytach, nie wspominają o wspólnej hipotece na nieruchomości.

Argumentacja przemawiające za rozwodem.

W pierwszej kolejności należy rozważyć czy faktycznie należy zakładać sprawę o rozwód. Warto przemyśleć czy małżeństwa nie warto jeszcze ratować poprzez próbę rozmowy, czy porozumienia. Strony mogą podjąć się terapii małżeńskiej, jeśli okaże się bezskuteczna to wtedy należy zacząć myśleć o rozwodzie.

Do uzyskania rozwodu koniecznym jest aby nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego, w uproszczeniu zanik wszelkich więzi łączących małżonków, szczegółowo będzie to omówione później. Przyczynami rozkładu pożycia małżeńskiego mogą być różne powody. Oczywiście jeżeli są to poważne powody (takie które świadczą o winie drugiego małżonka), to nie ma sensu próbować się pojednać z drugim małżonkiem. Zdarza się tak, że jeden z małżonków może przebaczyć drugiemu małżonkowi jego zachowanie, np. zdradę i dać mu drugą szansę. W takim wypadku w przypadku wytoczenie powództwa o rozwód Sąd może nie wziąć pod uwagę tej zdrady z uwagi na wcześniejsze przebaczenie. Oczywiście zależy to od konkretnej sprawy.

Często rozwód jest wskazany ze względu na dobro małoletnich dzieci, jeżeli miedzy stronami dochodzi do ostrych kłótni i starć, albowiem w takim wypadku przestają się one wychowywać w atmosferze konfliktu miedzy rodzicami i ich samopoczucie ulega w takim wypadku znacznej poprawie.

Sąd rozwodowy rozpoznający sprawę kieruje się zasadami doświadczenia życiowego oraz zasadami logicznego rozumowania. Wedle doświadczenia życiowego ocenia czy zostały spełnione przesłanki skutkujące orzeczeniem rozwodu, czy nie zachodzą powody dla których Sąd może nie wyrazić zgody na rozwód. Sąd również ocenia, która ze stron jest winna rozpadu małżeństwa, oraz o innych kwestiach. Najważniejsze dla Sądu jest dobro dzieci, kieruje się przede wszystkim tymi względami. Sad sprawdza jaka jest sytuacja małoletnich dzieci i w razie konieczności podejmuje odpowiednie działania. Sąd zleca przeprowadzanie wywiadu kuratorowi sądowemu w miejscu zamieszkania dzieci celem sprawdzenia ich sytuacji.

Powody rozkładu pożycia małżeńskiego:

- Utrata więzi uczuciowej między małżonkami.

- Brak porozumienia między małżonkami, różnica charakterów, inne cele i oczekiwania życiowe.

- Nieuzasadniona odmowa współżycia fizycznego.

- Zdrada, pozory zdrady.

- Znęcanie się psychiczne i fizyczne, przemoc domowa, przemoc ekonomiczna.

- Nałogi: hazard, alkoholizm, zażywanie substancji psychoaktywnych, uzależnienie od pornografii.

- Zaciąganie pożyczek, kredytów bez zgody i wiedzy drugiego małżonka.

- Złe traktowanie rodziny drugiego małżonka, odseparowywanie drugiego małżonka od jego rodziny i znajomych.

- Niechęć posiadania potomstwa.

- Porzucenie rodziny.

- Spór co do sposobu wychowywania dzieci.

- Brak pomocy, wsparcia, interesowania się drugim małżonkiem.

- Nie łożenie na utrzymanie rodziny.

Jak przygotować się do sprawy rozwodowej?

W przypadku stanowczej decyzji o rozwodzie należy się odpowiednio do niego przygotować. Przede wszystkim należy przygotować się mentalnie na rozwód, warto porozmawiać o tym z rodziną, przyjaciółmi, można też skorzystać z pomocy psychoterapeuty. Najważniejszym jednak jest konsultacja przed założeniem sprawy z adwokatem, który wytłumaczy wszystko od A do Z oraz powie jakie dowody należy zgromadzić w sprawie oraz jak postępować.

Dowody niezbędne do przeprowadzenia sprawy rozwodowej.

Dowodami w sprawach o rozwód są fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, wedle treści art. 227 k.p.c. Udowodnienia wymagają fakty sporne, czyli te, które nie są kwestionowane przez strony. Np. gdy strona zarzuca drugiej zdradę, a ona temu zaprzecza, koniecznym w takim wypadku jest przedłożenie wniosków dowodowych na ta okoliczność, albowiem ciężko wymagać od Sądu, aby wierzył jednej stronie na słowo, a drugiej nie, byłoby to nielogiczne i sprzeczne z zasadami doświadczenia życiowego.

Dowody wykorzystywane w sprawach o rozwód:

- Odpis zupełny aktu małżeństwa, odpisy zupełne aktów urodzenia dzieci;

- Zaświadczenie o dochodach, deklaracja PIT.

- Zestawienie rachunków, faktur, potwierdzeń zapłaty, potwierdzeń przelewów, zestawienie transakcji bankowych, zestawienie paragonów wraz z potwierdzeniem płatnością kartą (sam paragon to za mało, ponieważ nie wynika z niego, kto był płatnikiem).

- Świadkowie, dowód z opinii biegłego psychologa sądowego, opinia OZSS, sprawozdanie detektywistyczne wraz z zeznaniami detektywa.

- Zaświadczenia i dokumentacja z różnych instytucji, np. dokumentacja medyczna, zaświadczenie o terapii, zaświadczenie ze szkoły.

- Korespondencja SMS, lub z różnych komunikatorów, zdjęcia, nagrania, filmy.

- Odpis księgi wieczystej, kopia dowodu rejestracyjnego, akt notarialny.

Oczywiście katalog dowodów nie jest zamknięty i może różnić się od danej konkretnej sprawy. Konkretne dowody mają za zadanie udowodnić fakty sporne miedzy stronami. Jeżeli druga strona przyznaje jakąś okoliczność, to przedstawienia dowodu jest zbędne. Dane środki dowodowe mają najczęściej za zadanie wykazać, że doszło do rozkładu pożycia małżeńskiego, ewentualną winę drugiego małżonką, kwestii władzy rodzicielskiej i kontaktów z dziećmi oraz kwotę alimentów na dzieci. Dowody mogą oczywiście dotyczyć innych kwestii. Często ciężko stronie określić jakie dowody są potrzebne, a które są zbędne, co wymaga udowodnienia, a co nie. Warto też nie zawsze przedstawiać wszystkie dowody w pierwszym pozwie, czasami lepiej poczekać i przedłożyć je później.

Jakich rzeczy unikać podczas rozwodu? błędy popełniane w trakcie rozwodu.

Warto powstrzymać się od gwałtownych reakcji i próbować unikać sytuacji konfliktowych, albowiem tylko zaognia to konflikt, co oczywiście jest łatwe do powiedzeni, a ciężejesz do wykonania ze względu na silny ładunek emocjonalny jaki niesie za sobą rozwód. Wybuchowe zachowania i powiedzenie czegoś za dużo może spowodować, że jeden małżonek wykorzysta to przeciwko drugiemu małżonkowi.

Czego należy unikać w trakcie sprawy rozwodowej? Błędy popełniane w trakcie rozwodu.

- Przede wszystkim nie wolno zatajać faktów przed swoim adwokatem.

- Należy konsultować każdą decyzję przed adwokatem.

- Nie posiadanie adwokata w wypadku, gdy druga strona korzysta z usług swojego adwokata.

- Nie skorzystanie z porady prawnej adwokata przed założeniem sprawy o rozwód.

- Napisanie samemu pozwu rozwodowego bez konsultacji z adwokatem i złożenie go do Sądu.

- Nie odbieranie korespondencji sądowej.

- Zakładanie, że dugi małżonek będzie naszym przyjacielem oraz że nie zmieni zdania.

- Podejmowanie decyzji i działań pod wpływem emocji, bez zastanowienia.

- Wciąganie małoletnich dzieci w konflikt małżeński.

- Rozmawianie o rozwodzie przy dzieciach, mówienie dzieciom o szczegółach sprawy.

- Wywieranie presji na dzieciach, złe mówienie o drugim rodzicu.

- Rozmawianie z osobami trzecimi o szczegółach sprawy, publikowanie treści odnośnie rozwodu w mediach społecznościowych.

- Obrażanie i atakowanie małżonka s obecności osób trzecich oraz w mediach społecznościowych.

- Wrzucanie wszystkiego na media społecznościowe.

- Skupianie się na każdym szczególe, zamiast na celu sprawy.

- Ignorowanie swojego dobrostanu, zdrowia mentalnego.

- Afiszowanie się z nowym partnerem, krótko po rozstaniu się małżonków i przed wpływem pozwu do Sądu.

- Pochopna i zbyt szybka zgoda na rozwód bez orzekania o winie.

- Zbyt szybka zgoda na brak ustaleń co do opieki nad dziećmi w sprawie rozwodowej.

- Zgoda na niskie alimenty wyrażona zbyt szybko.

- Niewłaściwe zachowanie w trakcie rozprawy sądowej.

ROZWÓD CZY SEPARACJA?

Rozwód czy separacja. Rozwód jest trwały, oznacza to że jest ostateczny i na zawsze rozwiązuje związek małżeński małżonków. Separacja ma takie same skutki jak rozwód, z tą różnicą, że można ją znieść i powrócić do pożycia małżeńskiego. Separacja jest wybierana często gdy strony nie są do końca pewne co do rozwodu. Czasami okres rozkładu pożycia między małżonkami jest zbyt krótki, aby Sąd orzekł rozwód, wtedy wnosi się o separacje. Separacje czasami wybierają osoby bardzo religijne z uwagi na to, że dana religia zabrania rozwodów. Rozwód jest ostatecznym zakończeniem związku małżeńskiego. Przed sprawą można negocjować lub mediować, co pozwala ustalić stanowiska stron w sprawie, można nawet zawrzeć porozumienie dotyczące wychowania dzieci.

Ile kosztuje sprawa o rozwód?

Opłata od pozwu o rozwód to 600 złotych, do tego dochodzi koszt sporządzenia wywiadu przez kuratora sądowego, obecnie to kwot około 160 złotych. Wywiad może być jeden, dwa lub więcej w zależności od konkretnej sprawy. Jeśli jest spór co do władzy rodzicielskiej, miejsca zamieszkania dzieci lub kontaktów z dziećmi, to zachodzi konieczność powołania biegłego psychologa sądowego lub opinii OZSS, to koszt pomiędzy od około 1.000 złotych do 2.000 złotych. Koszt takiej opinii rozkładany jest po połowie na każdą ze stron, chyba że jedna ze stron udowodni wyłączną winę drugiej stronie to wtedy jako wygrywająca nie ponosi tych kosztów tylko strona przeciwna. Wynajęcie adwokata, to sprawa indywidulana i cenniki w tej kwestii mogą się różnić, w szczególności zależy to od skomplikowania i zawiłości sprawy. Podobnie sytuacja się ma z wynajęciem detektywa.

Jakie elementy musi zawierać wyrok rozwodowy?

Podstawowe elementy wyroku:

- Orzeczenie o rozwiązaniu małżeństwa bez orzekania o winie lub z orzeczeniem o winie drugiej strony.

- Rozstrzygnięcie co do władzy rodzicielskiej, władza może być obopólna, ograniczona lub można którąś ze stron pozbawić władzy rodzicielki.

- Ustalenie kontaktów z dziećmi tego rodzica z którym dzieci nie mieszkają na stałe.

- Rozstrzygnięcie co do alimentów na dzieci;

- Ustalenie co do sposobu korzystania ze wspólnego mieszkania stron.

Dodatkowe elementy wyroku rozwodowego:

- Ewentualne ustalenie alimentów od jednego z małżonków na rzecz drugiego z małżonków.

- Ewentualne rozstrzygnięcie o eksmisji jednego z małżonków.

- Rozstrzygnięcie kosztach sprawy sądowej.

ROZKŁAD POŻYCIA MAŁŻEŃSKIEGO - CZYLI TO CO MUSI ZAISTNIEĆ ABY UZYSKAĆ ROZWÓD W SĄDZIE.

Rozkład pożycia małżeńskiego to warunek konieczny rozwodu. Pożycie małżeńskie to więzi jakie łączą małżonków, jest to więź duchowa, fizyczna oraz gospodarcza. Więź duchowa to sfera uczuciowa, więź fizyczna, to kwestia oczywista, natomiast więź gospodarcza, to bardzo szeroko ujęte prowadzenia gospodarstwa domowego.

Wspólne gospodarstwo domowe to zamieszkiwanie w jednej nieruchomości, posiadanie majątku wspólnego, wspólne gospodarowanie zarobionymi środkami, robienie zakupów, wspólne spożywanie posiłków, wspólne pranie, itd.

Więź duchowa oraz gospodarcza są najważniejsze, samo zerwanie więzi fizycznej nie jest wystarczające. Wynika to z tego, iż brak pożycia fizycznego może wynikać z różnych przyczyn, np. zdrowotnych, długiego pobytu za granicą w celach zarobkowych, itd., natomiast brak obdarzania się wspólnym uczuciem i brak prowadzenia wspólnego domu powoduje, że małżonkowie żyją w separacji faktycznej jak współlokatorzy. Dla przykładu wedle orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 6 lutego 2002 r., sygn. akt V CKN 741/00 więź duchowa została scharakteryzowana jako wzajemny pozytywny stosunek uczuciowy małżonków, szacunek, zaufanie, szczerość, lojalność, wyrozumiałość, respektowanie osobistych cech małżonka, uwzględnianie jego osobistych potrzeb oraz gotowość do ustępstw i kompromisów. Warto również w tym miejscu zwrócić uwagę na orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 8 grudnia 1998 roku, sygn. akt I CKN 817/97 w którym wskazano, że rozkład pożycia ma charakter trwały, gdy doświadczenie życiowe uzasadnia – na tle okoliczności konkretnej sprawy – wniosek, iż powrót małżonków do pożycia nie nastąpi.

POWODY DLA KTÓRYCH SĄD MOŻE ODMÓWIĆ ZGODY NA ROZWÓD.

Zgodnie z przepisem art. 56 § 2 i 3 k.r.o. Sąd może odmówić udzielenie rozwodu, w terminologii prawnej oddalić powództwo. Sąd nie wyraźni zgody na rozwód jeśli dobro małoletnich dzieci jest zagrożone, jest to sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Sąd może również oddalić powództwo jeśli rozwodu żąda małżonek, który został uznany za wyłącznie winnego przyczynienia się co do rozkładu pożycia małżeńskiego, chyba że drugi małżonek wyrazi zgodę na rozwód. W takim wypadku trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego jest niewystarczającą przesłanką.

Dobro małoletnich dzieci może być zagrożone np. w sytuacji gdy dziecko jest ciężko i nieuleczalnie chore, w takiej sytuacji potrzebuje wsparcia, opieki i stabilności od obojga rodziców, to może być powodem nie uzyskania zgody na rozwód przez Sąd.

Zasady współżycia społecznego to ogół zasad moralnych i etycznych, jakich nie zebrano sztywnie przepisami prawa. To rodzaj zasad które wytwarzają się same w społeczeństwie. Dla przykładu wytoczenie powództwa rozwodowego przeciwko małżonkowi, który jest ciężko chory może być potraktowane jako sprzeczne z zasadami współżycia społecznego i może skutkować oddaleniem powództwa o rozwód.

Jeśli małżonek nie uznany za winnego sprzeciwia się rozwodowi w stosunku do małżonka, który jest winny to Sąd może, ale nie musi oddalić powództwo o rozwód. To zależy od konkretnej sprawy. Powództwo o rozwód może być również oddalone w takiej sytuacji jak powyżej oraz jeśli dodatkowo małżonek nie zgadza się na rozwód z przyczyn religijnych.

CZYM RÓŻNI SIĘ ROZWÓD BEZ ORZEKANIA O WINIE OD ROZWODU Z ORZECZENIEM O WINIE?

Wina w rozwodzie ma tylko i wyłącznie wypływ na alimenty między małżonkami (nie mówimy tu o alimentach na dzieci). Małżonek, który nie został uznany za wyłącznie winnego odnośnie rozkładu pożycia małżeńskiego może domagać się alimentów od drugiego małżonka. Klasyczna sytuacja żona dochodzi alimentów od męża na swoją rzecz, który został uznany za winnego w rozwodzi. Muszą w takim wypadku zachodzić również inne okoliczności takie jak.: mąż zarabia znacznie więcej niż żona. Jeśli żona w ogóle nie pracuje również w takim wypadku może domagać się alimentów od męża z tym, że brak pracy musi być obiektywnie uzasadniony, np. sprawowanie opieki nad bardzo małymi dziećmi, choroba uniemożliwia jej podjęcie pracy, itd. Wina w rozwodzie nie ma wpływu na nic innego niż to co powyżej wskazano.

Oczywiście rozwód z orzeczeniem o winie trwa o wiele dłużej niż rozwód bez orzekania o winie. Aby wykazać winę drugiemu małżonkowi należy wykazać to odpowiednim materiałem dowodowym, świadkowie, nagrania zdjęcia, zrzuty ekranu z rozmów na komunikatorach, dokumenty, detektyw, itd. Analiza takiego materiału dowodowego jest długotrwała i wyczerpująca, zarówno dla stron jak i dla Sądu.

Najczęstsze powody skutkującej orzeczeniem winy w rozwodzie:

Najczęstszymi powodami orzeczenia o winie za rozkład pożycia małżeńskiego są: zdrada, stwarzanie pozorów zdrady; przemoc fizyczna, psychiczna, alkoholizm, zażywanie innych środków odurzających, hazard, trwonienie majątku wspólnego, porzucenie, odmawianie posiadania dzieci, złe traktowanie członków rodziny drugiego małżonka, odmawianie pomocy drugiemu małżonkowi, długotrwałe odmawianie pożycia fizycznego bez usprawiedliwionego powodu, itd.

Niezawinionymi przyczynami rozkładu pożycia skutkujące rozwodem bez orzekania o winie:

Niezawinionymi przyczynami rozpadu małżeństwa są: różnica charakterów, inne cele życiowe i oczekiwania, inne potrzeby seksualne, konflikt co do sposobu wychowywanie dzieci, zanik więzi uczuciowej między małżonkami.

Alimenty między małżonkami Po orzeczeniu rozwodu.

W przypadku rozwodu istniej możliwość zasądzenia alimentów od jednego małżonka na rzecz drugiego z małżonków. Małżonek, któremu nie przypisano wyłącznej winy za rozkład pożycia małżeńskiego znajdująca się w niedostatku ma prawo, ale nie obowiązek żądać od drugiej małżonka świadczenia alimentacyjnego. Alimenty w takim wypadku, to środki umożliwiające małżonkowi będącemu w niedostatku na godne utrzymanie się, środki te muszą odpowiadać jego usprawiedliwionym potrzebom. Alimenty takie muszą być proporcjonalne do możliwości majątkowych i zarobkowych strony, która jest zobowiązana do płacenia alimentów. Niedostatek, to sytuacja, w której strona żądająca alimentów od byłego współmałżonka, posiadanymi środkami nie jest w stanie zaspokoić usprawiedliwionych potrzeb. Alimenty takie obowiązują przez 5 lat. Obowiązek alimentacyjny może zostać przedłużony z ważnych powodów, np. ciężka choroba, niezdolność do pracy uprawnionego.
W przypadku, gdy sytuacja materialna małżonka niewinnego uległa istotnemu pogorszeniu w wyniku rozwodu, to może on żądać od małżonka uznanego za winnego rozkładu pożycia małżeńskiego alimentów. Małżonek uprawniony do alimentów nie musi być w niedostatku, wystarczy że udowodni pogorszenie sytuacji materialne. Alimenty takie obowiązują do końca życia, któreś ze stron. Małżonek, któremu Sąd rozwodowy przypisał wyłączną winę za rozkład pożycia małżeńskiego nie może żądać alimentów od strony, której Sąd nie przypisał winy za rozpad małżeństwa.

Jak napisać pozew rozwodowy?

Pierwszym rzeczą od jakiej należy zacząć jest napisanie i złożenie pozwu rozwodowego. Pisanie pozwu rozwodowego wymaga dokładności i staranności, aby zapewnić prawidłowy przebieg postępowania sądowego. Poniżej znajdują się kroki oraz kluczowe elementy, które powinny być zawarte w pozwie rozwodowym w Polsce: Pierwszy krok - sporządzenie pozwu rozwodowego to dopiero początek batalii sądowej. Sam pozew o rozwód powinien spełniać wymagania formalne - procesowe i być starannie przygotowany. Pozew powinien zawierać wszystkie żądania, wnioski, uzasadnienie, załączniki oraz niezbędną opłatę. Sporządzając pozew rozwodowy, warto wskazać, że drugi małżonek z różnych względów może nie zgodzić się orzeczeniu rozwodu lub podjąć walkę i wnosić o winę drugiego małżonka, a także walczyć o prawa do dzieci. Napisanie pozwu o rozwód wydaje się proste, jednakże to tylko pozory, w zależności od danej sprawy w pozwie powinny znaleźć się pewne dodatkowe rzeczy, poza tymi standardowymi, które są wymogami formalnymi wynikającymi z przepisów prawa o których poniżej. Czasami lepiej napisać mniej, czasami jednak lepiej napisać więcej. Często warto o pewnych dowodach i okolicznościach jeszcze nie wspominać w pozwie, jest to swego rodzaju strategia procesowa, którą często stosują profesjonalni pełnomocnicy (Adwokat, Radca Prawny).